Kocioł parowy

Kocioł parowy jest urządzeniem technicznym do wytwarzania pary mokrej nasyconej lub pary suchej przegrzanej. Każdy kocioł parowy ma własne sterowane źródło energii cieplnej, która podgrzewając wodę zamienia ją w parę wodną o żądanym ciśnieniu.

Kocioł parowy jest wymiennikiem ciepła zbudowanym z blachy i rur stalowych. Główne elementy kotła to korpus w postaci zbiornika z blachy, komory spalania zwanej płomienicą i dwóch ścian sitowych połączonych rurami zwanymi płomieniówkami. Ponadto kocioł posiada komory nawrotne spalin oraz czopuch wyprowadzający spaliny do komina. Kocioł ma drzwi wyczystne, włazy rewizyjne dla inspektora UDT oraz układ odsalania i odmulania.

Gorące spaliny oddają ciepło do wody w kotle poprzez zanurzone w wodzie: płomienicę i płomieniówki. Woda początkowo paruje tylko na powierzchni, ale po przekroczeniu 100 0°C zaczyna parować w całej swojej objętości i w ten sposób wytwarza się ciśnienie pary w kotle. Wielkość tego ciśnienia zależy od ilości dostarczanego ciepła. Ilość dostarczanego ciepła jest sterowana przez automatykę kotłową.

Kotły parowe mają istotne znaczenie w historii przemysłu i do teraz są niezastąpione wszędzie tam gdzie człowiek nauczył się wykorzystywać parę pod ciśnieniem.

Popularne w przemyśle kotły parowe mają swoje ograniczenia w postaci górnych temperatur i górnych ciśnień. Górną wartością ciśnienia pary w kotłach przemysłowych (nie energetycznych) jest ok. 35 bar przy temperaturze ok. 2350°C. Te ograniczenia nie dotyczą kotłów parowych współpracujących z turbinami w energetyce zawodowej gdzie ciśnienie pary może osiągać 140 bar, a temperatura pary przegrzanej może osiągać 8000°C.

Rozwój budowy kotłów parowych wziął się z ludzkich potrzeb w przesyle energii cieplnej i jej użyciu. Nieprzypadkowo czynnikiem w kotłach wodnych/parowych jest oczywiście woda. Woda ma wszelkie potrzebne własności fizyczne i jest powszechna i tania. Para wodna przenosi względnie duże ilości energii w małej masie, a kiedy się ją skropli energia ta przechodzi do czynnika grzanego w stosunkowo małych urządzeniach.

W Polsce jest kilku znaczących producentów kotłów parowych . Są to m.in. Rafako, Sefako, FK Rumia, Klaster Pleszew. Obecni na krajowym rynku są też producenci obcy tj. Bosch-Loos, Babcock, Viessmann, Danstoker, Standardkessel, Basoe i wielu innych.

Opracował:
Emil Mikulski
ENERGO-SPAW
2020